Dynia – królowa jesieni z cateringem dietetycznym Atak Smaku
Sezon na dynię już trwa! To warzywo, często nazywane „królową polskiej jesieni”, wyróżnia się nie tylko wyjątkowym smakiem, ale także bogactwem witamin i minerałów. Przyjrzyjmy się bliżej właściwościom i zastosowaniom dyni w kuchni, by cieszyć się jej smakiem i korzyściami zdrowotnymi.
Dynia — skąd właściwie się wzięła?
Dynie aktualnie urosły do rangi symbolu złotej pory roku - jesieni, choć towarzyszą nam na stołach od pokoleń, a ich historia ma znacznie głębsze korzenie. To warzywo jest obecne w naszym kraju od wieków i przeszło bardzo ciekawą ewolucję. Pierwotnie pochodząca z Ameryki Południowej dynia dotarła do Europy w okresie wielkich odkryć geograficznych.
Już w XVI wieku była znana w Polsce, ale początkowo wykorzystywana była przede wszystkim jako dekoracja stołów. To dopiero z biegiem czasu Polacy odkryli smak i wartości odżywcze dyni, a jej uprawa stała się powszechna. Dziś dynia jest nieodłącznym elementem polskiej jesieni.Jej wszechstronne zastosowanie w kuchni sprawia, że jest doceniana przez smakoszy i kucharzy na całym świecie.
Jaki rodzaj dyni wybrać?
Najbardziej popularne dynie to:
Która dynia jest najsmaczniejsza?
To kwestia mocno indywidualna. Wszystko zależy od preferencji smakowych, przygotowania, obróbki termicznej i doboru przypraw. Pamiętaj jednak, że nie wszystkie odmiany są jadalne! Niektóre mogą być jedynie hodowane jako dynie dekoracyjne, które w smaku są gorzkie i toksyczne dla człowieka.
Wartości
odżywcze
Jeśli zastanawiasz się nad kalorycznością dyni, to możesz być mile zaskoczony. Dynia to warzywo o niskiej kaloryczności, co czyni ją doskonałym wyborem dla tych, którzy zwracają uwagę na swoją dietę. Sto gramów dyni zawiera przeciętnie około 26 kalorii, co wynika z wysokiej zawartości wody w jej miąższu. Co więcej, surowy miąższ dyni to przede wszystkim woda, która stanowi aż 91,6% jego składu, przy 6,5 g węglowodanów, 1 g białka, 0,1 g tłuszczów i 0,5 g błonnika na 100 gramów.
Należy jednak pamiętać, żedynia może być problematyczna dla osób z zaburzoną gospodarką węglowodanową, ze względu na wysoki indeks glikemiczny. Indeks glikemiczny gotowanego miąższu dyni waha się pomiędzy 60 a 75, w zależności od gatunku. Oznacza to, że spożycie dyni może powodować gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi. Z tego powodu osoby z cukrzycą lub insulinoopornością powinny spożywać dynię umiarkowanie i w połączeniu z produktami o niższym indeksie glikemicznym.
Właściwości
zdrowotne
Dynia, przede wszystkim jest doskonałym źródłem witaminy A, która korzystnie wpływa na naszą skórę, wzrok, układ immunologiczny oraz działa przeciwzapalnie. Im bardziej pomarańczowy miąższ, tym większa zawartość witaminy A. Wystarczy zjeść szklankę puree z dyni, by zapewnić sobie 200% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Oprócz tego dostarcza ona organizmowi witaminę C, E oraz witaminy z grupy B. Dynia to także źródło błonnika, który wspiera nasze trawienie i pomaga utrzymać uczucie sytości na dłużej. Jest to bogate źródło minerałów, takich jak potas, magnez, żelazo i cynk, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Potas pomaga regulować ciśnienie krwi, magnez wspomaga funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego, żelazo jest niezbędne do produkcji czerwonych krwinek, a cynk wzmacnia odporność organizmu. Ostatnio dynia zyskuje także na popularności ze względu na swoje przeciwutleniające właściwości, dzięki obecności beta-karotenu, co dodatkowo wpływa na prawidłowe funkcjonowanie wzroku.
Do czego można ją wykorzystać?
Dynia, z jej soczystym miąższem, chrupiącymi pestkami i kremowym smakiem jest niezwykle wszechstronnym składnikiem w kuchni, a jej zastosowanie jest naprawdę rozległe. Możemy ją wykorzystać do smażenia, pieczenia, gotowania czy kiszenia, bez obaw o utratę wartości odżywczej po obróbce termicznej. Ponadto, dynia sprawdza się doskonale jako ozdoba potraw. Jej wszechstronność pozwala łączyć ją z różnymi rodzajami mięs, warzywami, przyprawami i ziołami, co pozwala na eksperymentowanie w kuchni. Co więcej, dynia świetnie nadaje się do przyrządzania dań zarówno w wersji słodkiej, jak i słonej. To warzywo jest znane z tego, że szybko absorbuje smaki i aromaty innych składników, co sprawia, że stanowi doskonałą bazę dla różnorodnych potraw. Warto również zaznaczyć, że niektóre odmiany dyni mogą być spożywane na surowo, co daje naprawdę dużą elastyczność w kuchni.
Oto kilka pomysłów na wykorzystanie dyni w kuchni:
Jakich przypraw warto używać do dyni?
Jeśli chcecie podkreślić jej smak, warto zwrócić uwagę na odpowiednie przyprawy.Dla słodkich dań idealne są cynamon, gałka muszkatołowa i kardamon. Możesz także eksperymentować z syropem klonowym lub kakao. Natomiast, dla potraw o ostrym lub wytrawnym charakterze, warto rozważyć przyprawy takie jak imbir, chili, pieprz, kminek, kurkuma i curry. Przyprawy te pomogą urozmaicić smak dania i dostosować go do własnych preferencji.
Praktyczne wskazówki wykorzystania dyni w kuchni
1. Przekrój dynię na mniejsze części
Zacznij od przekrojenia dyni na pół lub podziel ją na kilka mniejszych fragmentów, co ułatwi obróbkę.
2. Oczyszczenie i wydrążenie
Wnętrze dyni możesz wydrążyć dużą łyżką, jednocześnie pozyskując pestki do wykorzystania. Warto to zrobić ostrożnie, usuwając włókna i nasiona.
3. Obieranie skórki
Jeśli konieczne jest zdjęcie skórki z dyni, zrób to nożem lub specjalną skrobaczką. Upewnij się, że usuwasz tylko zewnętrzną, twardą warstwę skórki, pozostawiając miąższ. Istnieją odmiany, takie jak piżmowa czy Hokkaido, które posiadają cienką skórkę i można jeść je w całości, unikając tym samym konieczności obierania.
4. Robienie ozdób.
Jeśli przygotowujesz dynię na Halloween, odetnij niewielki fragment w górnej części i wyłuskaj łyżką miąższ z pestkami przez powstały otwór. Następnie wytnij charakterystyczne oczy i zęby w pozostałej skorupie.
Symbol Halloween
Dla większości osób, dynia kojarzy się z jesiennymi przysmakami i rozgrzewającymi potrawami. Jednak, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, dynia jest nieodłącznie związana z Halloween, obchodzonym 31 października. Ale skąd wzięła się ta niezwykła tradycja? Najprawdopodobniej wywodzi się z obrządku Samhain praktykowanego przez Celtów, którzy zamieszkiwali tereny dzisiejszej Anglii, Irlandii, Szkocji, Walii i północnej Francji, które oznaczało koniec lata i powitanie zimy. W tym czasie granica między światem żywych a umarłych była uważana za cienką, co skłoniło Celtów do ubierania przerażających kostiumów oraz wydrążania dyni, w których umieszczali świece, aby odpędzić złe duchy. Współcześnie, tradycja ta przekształciła się w rozpoznawalny symbol Halloween i jest często praktykowana na całym świecie jako część obchodów tego tajemniczego święta.
